U cuộn mạch là tổn thương có thể coi là lành tính, tỷ lệ ác tính dưới 1%, hình thành trên cơ sở cuộn mạch, là một cấu trúc giải phẫu nằm ngay dưới da, có vai trò quan trọng trong điều hòa thân nhiệt. Cấu trúc cuộn mạch có ở nhiều vị trí nhưng thường gặp nhất là ở đầu các ngón tay và ngón chân, đặc biệt là vùng dưới móng.
Cuộn mạch (tên đầy đủ là neuromyoarteries glomus) chứa trong nó các thành phần chính là các mạch máu, các tế bào tổ chức cơ và thần kinh mà chủ yếu là các đầu mút thần kinh do đó, khối u hình thành trên cơ sở cuộn mạch thường có nhiều đầu mút thần kinh do đó dẫn đến những biểu hiện lâm sàng là những khó chịu của bệnh nhân.
Mặc dù lành tính nhưng khối u cuộn mạch gây ra những phiền toái mà chủ yếu là đau khi bị kích thích hoặc thay đổi nhiệt độ của đầu ngón tay, thường gặp là lạnh hơn nóng. Tại chỗ, thường móng tay và đầu ngón tay không có thay đổi bất thường, đối với trường hợp u lớn, quan sát kỹ có thể thấy vùng thay đổi màu sắc ở dưới móng tay, thường là ánh xanh.
Việc chẩn đoán thường dựa vào việc thăm khám lâm sàng và khai thác tiền sử bệnh của bệnh nhân nhưng vấn đề quan trọng nhất là người bác sỹ phải nghĩ đến nó, tức là phải biết có sự tồn tại của hình thái tổn thương này. Nếu không, sẽ không bao giờ chẩn đoán ra được.Các thăm dò hình ảnh có thể là siêu âm và chụp cộng hưởng từ, có giá trị để xác định chẩn đoán.
Khi đã có chẩn đoán xác định, phẫu thuật sẽ đem lại hiệu quả gần như 100% nếu như kết quả giải phẫu bệnh sau đó khẳng định là u cuộn mạch. Một số trường hợp, cần phân biệt với một số loại u khác ở vùng đầu ngón tay để có tiên lượng và kế hoạch điều trị tiếp tục. Điều này đòi hỏi sự chính xác của giải phẫu bệnh sau mổ
TS Trần Trung Dũng (From Japan